Hoe heb jij de echtscheiding van je ouders “overleefd”? of milder gezegd “verwerkt”?
of liever gezegd, hoe vrij ben jij?
“Ik heb nooit iets gemerkt van de scheiding”, zegt Yvonne. Ze kwam laatst in mijn praktijk voor een Helende Reis.
Ze kwam, omdat ze nieuwsgierig was naar hoe ik werk en hoe ik Vergeven gebruik. Ik noem haar Yvonne, samenwonend en twee zoons. Gelukkig in haar leven en werk, druk bezig met van alles.
Zoals altijd begin ik het gesprek, als voorbereiding voor de Helende Reis, met een paar vragen.
Zoals: uit wat voor gezin kom jij zelf, broers, zussen, ben je de oudste, of anders, hoe was je vader, wat was hij voor man, je moeder, wat was zij voor vrouw?
Yvonne vertelt me dat haar ouders gingen scheiden toen ze 8 jaar was. “Dat hadden haar ouders heel goed gedaan, ze hadden zichzelf altijd alles ontzegd voor het welzijn van de kinderen. Ze woonden dicht bij elkaar, dus ook dat was goed geregeld. Niets dan lof”. Je kunt meer lezen in mijn blog: De kinderen? die merken niks van de scheiding:
Teruggefloten
Toch komt Yvonne er achter in de Helende Reis, tot haar eigen verrassing, dat er één zinnetje is blijven hangen. Op het moment dat haar vader vertelt aan haar en haar zusje, dat ze gaan scheiden, stort haar wereld in. Even denkt ze: “hoe moet het nu verder, kan ik het wel redden alleen?” Ze houdt zich groot, gaat met de anderen mee om te kijken naar de nieuwe flat van haar vader, 2 straten achter het huis waar ze wonen.
Haar leven lang, als er zich nu iets nieuws in haar leven voordoet, voelt het voor haar “alsof ze teruggefloten wordt…” Geen idee, waar dat vandaan komt. Nu begrijpt ze het. Dat gevoel is verdwenen, ze voelt zich heerlijk, vrij …
Nooit meer lastig
Petra ontdekte in de Helende Reis, dat zij zich had voorgenomen toen, bij de scheiding, om “nooit meer lastig te zijn”. Haar tante, zus van haar moeder, zei altijd bij het weggaan, pas je goed op mama …? Dat hoefde haar tante niet eens te zeggen. Petra had zich dat allang ingeprent. Haar eigen zus trok alle aandacht altijd naar zich toe, die was boos om het minste geringste. Maar Petra, nee, zij zou lief zijn voor mama. Zij ging als het ware zorgen voor haar moeders welzijn. “Als mama maar niet verdrietig is”. Daar had ze alles voor over. Dat gaf iedereen rust.
Eenzaamheid
Nog een voorbeeld van hoe je de scheiding kunt verwerken. Peter, de jongste in het gezin, “koos voor zichzelf” gedurende die vreselijke tijd. Zijn ouders ruzieden over alles. Hij nam zich voor “ik ga mijn eigen gang, ik laat mij door niemand iets zeggen”. En dat werkte als een trein. Hij deed het goed op school, had veel vrienden, studententijd was zeer geslaagd. Maar relaties met meisjes…? Daar had hij het niet zo op. Jezelf binden, nee, liever niet. Een wereldreis stond op zijn verlanglijst. En een goede baan, misschien wel in het buitenland. In de Helende Reis komt hij zijn gevoel van eenzaamheid tegen. Alles alleen moeten doen, altijd stoer zijn.
Schuldgevoel
Anneke, zij trok alle narigheid naar zich toe. Toen haar ouders vertelden dat ze gingen scheiden, dat papa in een ander huis ging wonen, dacht ze, “het komt door mij, omdat ik altijd zo “moeilijk” doe”. Het kwam door haar dat papa wegging, ze wist het zeker. Ze voelde zich schuldig. Hoe kon zij dat goed maken? Net als Petra, deed zij dat door te zorgen voor iedereen. Ze voelde zich verantwoordelijk voor alles, voor mama, voor haar jongere broer. Naar papa was ze afstandelijker geworden. Ze deed ontzettend haar best om hem niet boos te maken. Dus altijd mond dicht, ook al was ze het ergens niet mee eens. De overtuiging die toen ontstond: “Niemand is geïnteresseerd in wat ik denk, het gaat niet om mij. Nooit zal ik zeggen wat ik voel”. Dat maakte haar tevens een sterk mens. Ze kon goed leren en werd huisarts. Ze kon de hele wereld aan. De mensen leunden op haar. Dat gaf haar een goed gevoel. Totdat zij er achter kwam, dat ze goed kon zorgen voor anderen, maar helemaal niet voor zichzelf. Ze voelde zich nogal eens depressief. Zo kwam ze in mijn praktijk. Het ging zo niet langer.
Zorgen voor anderen, verantwoordelijk
Joris ging voor zijn vader zorgen. Hij was 6 jaar bij de scheiding en kreeg een omgangsregeling met zijn vader. Zijn oudere broers, 12 en 13 jaar toen, werden gehoord door de rechter. Zij vonden het niks zo’n omgangsregeling. Zij zouden zelf wel bepalen hoe het contact met vader er uit zou zien. Dus zij gingen nooit, bleven liever thuis bij hun vriendjes. Vooral lol maken. Voetballen met buurvriendjes, gekkigheid bij wedstrijden, bier drinken, leve de lol.
En Joris? Hij had erg met z’n vader te doen. Hij zag en voelde het verdriet en gemis van vader. Hij ging zorgen dat vader weer ging lachen. En het ging verder, Joris ging er ook op letten dat papa zijn huissleutel bij zich had, de verwarming lager. Dat er genoeg eten in huis was voor het weekend samen. Dat maakte Joris tot een hele verantwoordelijke jongen. Dat pakte goed uit in zijn studie, en zijn baan. Ook daar droeg hij veel verantwoordelijkheid. Hij zorgde goed voor zijn personeel. Ook voor zijn vriendin, later vrouw en moeder van zijn dochter. Hij regelde altijd alles. Totdat het zijn vrouw steeds meer benauwde. Als hij op studie weekend was, kon zij weer beter ademen. Hun huwelijk kwam flink onder spanning te staan. Zij zijn beiden in de praktijk geweest en deden beiden 2x een Helende Reis. Het gaat heel goed nu met hen. Joris kon alle pijn van toen loslaten. En zijn vrouw kwam de herinnering tegen, dat haar moeder altijd van alles voor haar besliste. Dat gebeurt vaker, dat je bij je partner vergelijkbare patronen tegenkomt met die in je eigen opvoeding.
Iedereen naar de zin maken
Marieke had zich voorgenomen het iedereen in haar omgeving naar de zin te maken. “Als anderen maar gelukkig zijn”, werd haar motto in het leven. Dat betekende dat zij zomaar haar kamer afstond aan haar stiefbroer. Zij nam genoegen met het delen van de kamer met haar zusje. Mama zag er zo gelukkig uit, toen ze weer een nieuwe man was tegengekomen. Hij was ook gescheiden en had 2 zoons, ongeveer de leeftijd van haar zusje en haar zelf. Zij schikte zich in alle omstandigheden. Ze deed altijd haar best het gezellig te houden. Ook als de andere kinderen druk waren, of elkaar in de weg zaten. Zij stond boven alle geruzie en gedoe. Dat vond zij kinderachtig. Zij was steun en toeverlaat van haar moeder. Daar werd ze ook om gewaardeerd.
VRIJHEID
Hoe zou het zijn die overtuigingen los te laten? Zou je je dan niet veel vrijer gaan voelen?
Ach, ik ben zo, hoor ik vaak zeggen.
Dat is ook zo, je hebt een aantal kwaliteiten heel goed ontwikkeld. De kwaliteiten die je toen wel ontwikkelde, hebben je veel gebracht! Alleen die beperken jou nu, om ten volle te leven. Om echte VRIJHEID te ervaren!
Voorbeelden van overtuigingen, opgedaan door de situatie thuis, rond de scheiding:
1. Red ik het wel? Kan ik het wel aan? Het lukt me nooit.
2. Ik zal altijd lief zijn, vooral niet opvallen, ik pas me aan.
3. Ik laat mij door niemand iets zeggen.
4. Ik zeg niet wat ik voel, het gaat niet om mij. Ik hou mijn kaken op elkaar.
5. Als ik de boel niet regel, loopt alles in het honderd.
6. Ik zal altijd zorgen dat mama niet verdrietig is. Nooit iets doen wat haar verdriet doet.
7. Als papa lacht, mag ik zelf ook blij zijn. Eerst de ander, dan kom ik pas.
8. Ik doe het altijd fout, het ligt aan mij. Dus ik heb geen recht van spreken.
9. Ze zoeken het maar uit, ik doe mijn ding.
10. Lang leve de lol. Serieuze dingen, of gevoelens, daar heb ik niks mee. Vrienden samen, dat is belangrijk.
11. Ik kies voor mezelf, ik heb niemand nodig, pak mijn vrijheid.
12. Ik hoor er niet bij, ze kunnen goed zonder mij
13. Ik mag me nooit niet laten gaan, ik moet bij de les blijven, alles onder controle
14. Ik moet alles alleen oplossen in mijn leven. Kan niemand vertrouwen.
Opmerking: Bovenstaande overtuigingen kunnen zeker ook om andere redenen zijn aangenomen. Niet alleen door de scheiding van je ouders. Iedereen maakt immers van alles mee in het gezin of elders, waar die opgroeit.
In dit blog heb ik me beperkt tot de overlevings- en verwerkingsmechanismen bij scheidingen.
Lees ook Sleutel opvoedingsvragen ligt bij ouders en Emotionele Vrijheid